Istnienie dwóch Kamionek Małych obok Nowego Sącza wyjaśnione

Ukazała się książka pt. „Dwie Kamionki Małe obok Nowego Sącza” autorstwa Kazimiery Zielińskiej i Michała Kazimierza Żaka. W książce tej wykazano istnienie dwóch Kamionek Małych położonych  blisko siebie, w zlewni rzeki Kamionki na wschód od Nowego Sącza o odmiennych historycznie dziejach, a także kategorii  własności, przynależności administracyjnej oraz parafialnej. Książka podzielona jest na dwie części.

W pierwszej części  wykazano Kamionkę Małą istniejącą do dziś, która od początku swego istnienia wchodziła w skład dóbr szlacheckich klucza nawojowskiego. W okresie zaboru austriackiego pozbawiona została samodzielności i wraz z Łęgiem tworzyła gminę podatniczą, jednostkową o nazwie Łęg-Kamionka. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę do końca 1972 r. należała administracyjnie do gminy bądź gromady Nawojowa. Od 1973 r. należy do gminy Kamionka Wielka, najpierw jako przysiółek wsi Kamionka Wielka, następnie od 1984 r. stanowi sołectwo o nazwie Kamionka Mała, a od 1 stycznia 2006 r. po ponad dwóch wiekach odzyskała status wsi. Od początku istnienia do 1966 r. należała do parafii w Nawojowej, a następnie została przeniesiona do parafii w Kamionce Wielkiej.

W drugiej części wykazano istnienie drugiej Kamionki Małej, stanowiącej część średniowiecznego sołectwa wsi Kamionka Wielka, obejmującego grunty w dolnej części tej wsi, położone przy jej zachodniej granicy, po północnej stronie rzeki Kamionka, aż do granicy z Mystkowem. Kamionka ta przez szereg wieków posiadała inną kategorię własności od pozostałego obszaru wsi Kamionka Wielka, który przez  wieki stanowił własność kościelną kustosza kolegiaty św. Małgorzaty w Nowym Sączu. Obszar Kamionki zwany później Kamionką Małą, od czasu lokacji wsi pozostawał w niezmienionej własności wójtowskiej (sołeckiej), czyli jako królewszczyzna dziedziczona lub sprzedawana przez kolejnych wójtów i nigdy niewchodząca do mienia kościelnego. Nazwa Kamionka Mała straciła na znaczeniu pod koniec XIX w., kiedy zakończyła się epoka wielkiej własności ziemskiej i została złączona z Kamionką Wielką tworząc w całości wieś. Kamionka ta należała najpierw do parafii św. Małgorzaty w Nowym Sączu, następnie do parafii w Mystkowie, a dopiero w 1890 r. została przeniesiona do parafii w Kamionce Wielkiej.

 Publikacja została sfinansowana ze środków gminy Kamionka Wielka i można ją nabyć w Gminnej Bibliotece Publicznej w Kamionce Wielkiej.